"SEAMMA SEAMMA, MUTTA ERILAINEN"
Ovttasbargoprošeakta gaskkal
Sámi joatkkaskuvla Kárášjogas ja Ivalon lukio
2. luo. studerenráhkkanahtti oahppoprográmmas
2012/13
Fáddá/tema: Dálvi/Vinter
Ulbmil/mål: Gávdnat fáttá ektui makkár sánit leat ovttalágánat
ja iešguđetlágánat sáme- ja suomagiela gaskkas ja dáro- ja
ruoŧagiela gaskkas. Ovttalágán sánit merkejuvvon alihin.
I forhold til temaet undersøkes ord som er like/ligner og ord
som er forskjellige i i samisk og finsk og det samme i norsk
og svensk. Likheter merkes med blått.
ja iešguđetlágánat sáme- ja suomagiela gaskkas ja dáro- ja
ruoŧagiela gaskkas. Ovttalágán sánit merkejuvvon alihin.
I forhold til temaet undersøkes ord som er like/ligner og ord
som er forskjellige i i samisk og finsk og det samme i norsk
og svensk. Likheter merkes med blått.
Sámegiella
|
Suomi
|
Norsk
|
Svensk
|
muohta: - httaga
|
lumi
|
snø
|
snö
|
vuosttašmuohta: - httaga
|
ensilumi
|
førstesnø
|
den första snön
|
muohtačalbmi: lmm
|
lumihiutale
|
snøfnugg
|
snöflinga
|
muohttit: ht
|
sataa lunta
|
Å snø
|
snöa
|
vahca: z
|
vitilumi
|
nyfalt snø(over eldre snølag)
|
nysnö
|
galbmit: lmm
|
jäätää
|
å fryse til
|
frysa
|
jiekŋut: ŋ
|
jäätyä
|
ise
|
frysa
|
girsi: rss
|
routa
|
tele
|
tjäle
|
ritnut: n
|
huurtua
|
trær å gjenstander rimes
|
den har bildats rimma pä
fönstren
|
bihcut: z
|
mennä kuuraan
|
marka rimes
|
det är rimfrost pä
gräsmattan
|
skálvi: lvv
|
nietos, kinos
|
snøskavl
|
snödriva
|
časttas: -stasa
|
aaltomainen pieni kinos
|
liten (hard) snøskavl, ligner på bølger
|
en liten snödriva
|
giđđabeaivvaš: ža
|
kevätaurinko
|
vårsol
|
vårsol
|
suddat: tt
|
sulaa
|
smelte
|
smälta
|
čáhcegoaikkanas: -a
|
vesipisara
|
vanndråpe
|
vattendroppe
|
arvit: rvv
|
sataa vettä
|
regne
|
regna
|
dálvi: lvv
|
talvi
|
vinter
|
vinter
|
buolaštit
|
pakastaa
|
sette i med kulde
|
bli kallt/kallare
|
njáhcu: z
|
suojasää
|
våtsnø
|
blidväder
|
gálja: gálljama
|
kaljama, iljanne
|
glatt
|
isglata
|
gaskadálvi: lvv
|
keskitalvi
|
midtvinter
|
midvinter
|
bivval
|
leuto
|
mildt
|
mild
|
bieggat
|
tuulla
|
blåse
|
blåsa
|
biegga
|
tuuli
|
vind
|
vind
|
borga
|
pyry
|
snøstorm
|
snöfall
|
borgat
|
pyryttää
|
fyke
|
yra
|
borgot
|
pyryttyä
|
bli nedsnødd
|
yra igen
|
davvi
|
pohjoinen
|
nord
|
norra
|
davil
|
pohjoisesta
|
nordpå,nordfra?
|
norrifrån
|
davás
|
pohjoiseen
|
nordover
|
norrut
|
heajos siivu
|
huono sää
|
dårlig føre
|
dåligt väder
|
giđđa
|
kevät
|
vår
|
vår
|
suddagoahtit
|
alkaa sulaa
|
smelte
|
börja smälta
|
sivlet
|
sohjoontua
|
vårsnø blir bløt
| |
bievla
|
pälvi
|
barmark
|
snöfri fläck
|
bievlat
|
pälvetä
|
barflekker kommer til syne
| |
golggiidit
|
vapautua
|
begynne å renne
| |
giđđadálvi
|
kevättalvi
|
vårvinter
|
vårvinter
|
guoldu
|
viima
|
snøfokk i sterk frost
|
luftström
|
jalahas
|
pilvetön
|
skyfri
|
molnfri
|
idjabuolaš
|
yöpakkanen
|
nattefrost
|
nattfrost
|
cuoŋu
|
hanki
|
skaresnø
|
snödriva
|
roavku
|
komojää
|
store råk,hulrom i elveisen
| |
duollu
|
routa
|
frossen jord/mark
|
tjäle
|
norranjiekŋa, norahat
|
ahtojää
|
skruis
|
packis
|
suddi
|
sula
|
råk
|
smält, ofrusen
|
ligget
|
lämmittää
|
varme
|
värma
|
aškkas
|
paanne
|
issvull (på elv)
|
isbildning
|
máddi/lulli
|
paantaa
|
sør
| |
máddin/lullin
|
etalä
|
sørpå, sørlig?
|
söder
|
ritni
|
etelässä
|
rimfrost på trær
|
i söder
|
jiekŋa
|
jää
|
is
|
is
|
baldu
|
jäälautta
|
isflak
|
isflak
|
čuorbmastit
|
sataa rakeita
|
hagle
|
hagla
|
galmmas
|
kylmyys
|
kaldt
|
kyla
|
liegganit
|
lämmetä
|
varme/smelte
|
bli varmare
|
liekkas, lieggasa
|
lämmin, lämpö
|
varmt
|
varm, värme
|
balvadálki
|
pilvinen sää
|
overskyet
|
det är mulet
|
njuoskadit
|
kastella
|
våtes
|
vattna
|
golket
|
tyyntyä
|
bli vindstille
|
bli vindstilla
|
goalki
|
tyyni
|
vindstille
|
vindstilla
|
vuostebiegga
|
vastatuuli
|
motvind
|
motvind
|
miehtebiegga
|
myötätuuli
|
medvind
|
medvind
|
čuoiganšlájat
|
hiihtolajit
|
skigren
|
skidgrenar?
|
báhčinčuoigan
|
ampumahiihto
|
skiskyting
|
skidskytte
|
freestylečuoigan
|
vapaa tyyli
|
freestyle-skiing
|
freestyle
|
muohtalávddástallan
|
lumilautailu
|
snøbrett
|
snowboard-åkning
|
čuoigan
|
hiihto
|
langrenn
|
skidåkning
|
miellenjuiken
|
mäkihyppy
|
skihopp
|
backhoppning
|
ovttastahtton
|
yhdistetty
|
kombinert
(hopp+langrenn)
| |
gielkkáin čierasteapmi
|
kelkkailu
|
ake med akebrett
|
åka med snöskoter
|
stivrrangielkkáin čierasteapmi
|
rattikelkkailu
|
ake med rattkjelke
| |
luisten
|
luistelu
|
skøyting
|
skridskoåkning
|
jiekŋahokki
|
jääkiekko
|
ishockey
|
ishockey
|
jiekŋaskearru
|
kiekko
|
puck
| |
dálvevuojadeapmi
|
avantouinti
|
isbading
|
att bada i vak
|
heargevuodjin
|
poroajo
|
reinkappkjøring
|
